door Leonie Nuijen | dec 12, 2023 | Babyverlies en de omgeving, Feestdagen, Het rouwproces na babyverlies
De feestmaand is begonnen
Samen met mijn man, hang ik de slingers op voor onze jongste zoon. Hij wordt 6 jaar. Op zijn verjaardag begint de adventsperiode. Is het nog 4 dagen tot pakjesavond. Is het de eerste dag van de voor velen ‘mooiste tijd van het jaar’.
Ik verheug mij op de komende periode. De periode van gezellig samenzijn. Ik verheug mij op pakjesavond, het optuigen van de boom, het kerstdiner, de TOP2000 en het proosten op het nieuwe jaar. Ik maak plannen hoe ik deze maand ga vullen om zoveel mogelijk te genieten van al het moois dat december biedt.
Niet voor iedereen een feestmaand
Dan gaat mijn telefoon. Een vrouwenstem. Ze vraagt of ik deze maand en het liefst voor de kerst een plekje vrij heb voor een consult. Ze is het afgelopen jaar twee kindjes verloren. Het was nog pril maar het was heel erg gewenst. Ze is nu weer in verwachting. Het gaat goed maar ze kan er niet echt van genieten. Meer dan eens wordt ze overvallen door angst. Ze wil kunnen genieten van haar zwangerschap. Maar deze is nu zo beladen. En met deze feestmaand, komt alles extra hard aan.
Als ze haar eerste kindje niet was verloren, had ze deze maand haar kindje mogen ontmoeten. Had ze met haar kindje kerst gevierd. Nu is ze zwanger van de derde… ze aarzelt en vraagt aan mij: Kan ik dat zo zeggen? De derde? Of klinkt dat heel raar?
Ik bevestig haar dat ze in verwachting is van haar derde kindje. En vertel haar dat ze moeder werd op het moment dat ze besloot om moeder te worden. En dat ze op het moment van een positieve zwangerschapstest een kindje in wording bij haar droeg.
Het is even stil. Wat fijn dat je dit zegt. Ik vind het namelijk zo moeilijk om erover te praten. Als mensen vragen of dit mijn eerste zwangerschap is dan zeg ik: ‘Nee, het is mijn derde’. Als mensen dan vragen hoe oud mijn andere kinderen zijn, moet ik zeggen dat ik ze verloren ben. En als ze dan vragen hoe oud ze waren… dan weet ik gewoon niet wat ik moet antwoorden. Het was nog pril. Slechts een paar weken….
En nu is het december en opeens ben ik heel verdrietig. Opeens overvalt mij steeds het gevoel dat ik eigenlijk met mijn kindje kerst had moeten vieren… En dan voel ik mij zo schuldig ten opzichte van dit kindje… Snap je?
Natuurlijk snap ik haar. Toen ik Madelon, wilde ik geen enkele feestdag vieren. Wat had ik immers te vieren? Ik was alleen maar heel erg verdrietig. En elke confrontatie met ‘gelukkige gezinnetjes’ deed pijn. Toen ik de eerste kerst met onze jongste zoon vierde, werd ik overvallen door een enorm schuldgevoel. Ik had mij zo verheugd op de eerste kerst met ons kindje. Maar toen het kerst was, voelde ik een enorme leegte en gemis. Opeens waren de lege stoelen weer extra zichtbaar en voelbaar. Het was niet de eerste kerst met ons kindje. Maar de eerste kerst van ons kindje.
Mijn verliesverhaal is niet gelijk met haar verliesverhaal. Maar ik voelde haar emoties. En natuurlijk had ik een plekje voor haar. In mijn agenda heb ik altijd een paar plekjes voor vragen als deze.
De confrontatie met plezier doet pijn
Door het telefoontje besef ik weer hoe pijnlijk de decembermaand kan zijn. Word ik mij er weer van bewust dat december niet voor iedereen een feestmaand is. Dat de decembermaand een maand is waarin verlies, verdriet en eenzaamheid nog pijnlijker voelbaar zijn. En dat ik dat gevoel heel goed ken. Ik wist niet hoe ik deze maand, na het overlijden van mijn dochter, door moest komen.
Elke confrontatie met nostalgie, saamhorigheid, gezelligheid, samenzijn deed pijn. Maar ik kon er niet om heen. Overal, echt overal werd ik geconfronteerd met de gezelligheid die december te bieden had. Alles was doordrenkt met sentiment. In de reclames, op de televisie, in de folders, in winkels, in restaurants, in de stad. Er was geen ontsnappen aan. Overal waar ik keek was daar die confrontatie met mijn diepste pijn. Het gemis, de leegte en de eenzaamheid van het verlies.
Ik wilde geen sinterklaasfeest, kerst en oud en nieuw vieren. Maar wilde ook niet alleen zijn. Wilde mij niet ‘beter voordoen‘, maar wilde ook niet de sfeer verpesten. Het feest van anderen vergallen. Door thuis te blijven, zorgde ik ervoor dat anderen gewoon konden genieten. En hoefde ik mij niet groot te houden. Maar wat voelde ik mij eenzaam. En verdrietig. Zo intens eenzaam en verdrietig had ik mij niet eerder gevoeld.
De feestdagen zo kwam ik ze door
Een jaar later overleed mijn oudste zoon. En weer was daar die ver….. decembermaand.
Dit keer deed ik het anders. Mijn man en ik gaven onszelf de ruimte om ons niet beter voor te doen. En lieten weten dat we graag op het laatste moment wilden beslissen of we wel of niet zouden komen naar het traditionele kerstdiner. Ook vroegen we of het okay was als we naar huis gingen wanneer we overmand zouden worden door onze emoties.
En dat bleek een goede keuze. We voelden de vrijheid om ons te mogen voelen zoals we ons voelden. En dat maakten de dagen minder beladen. Het verdriet mocht er zijn. We hoefden niet in eenzaamheid het verdriet te dragen. Natuurlijk waren de feestdagen deze keer minder bruisend en feestelijk. Er zat een randje aan. Een zwart randje.
Maar juist het toelaten van het gevoel en het stilstaan bij het gemis, maakte deze dagen zoveel lichter en intiemer. Het werden dagen die zich echt vulde met de decembergedachte.
Tip om de feestdagen door te komen
Feestdagen zijn vaak de momenten van terugkijken en herinneren. Besef dat het gemis en het verdriet juist op deze dagen extra aanwezig kan zijn. Doe je niet sterker voor maar wees gewoon zoals je je voelt. Geef uiting aan je gevoelens. Het mag er zijn. Het onderdrukken van je gevoelens versterkt juist het nare gevoel. Waardoor deze dag of dagen nog pijnlijker, zwaarder of verdrietiger zijn. Niet doen dus. Laat die traan maar even gaan.
De komende dagen deel ik tips die jou en je naasten helpen de feestdagen door te komen. Tips voor jou die een kindje moet missen. En tips voor de omgeving om jou door de feestdagen te helpen.
door Leonie Nuijen | mei 9, 2023 | Babyverlies en de omgeving, Feestdagen
Twee hartvormige ballonnen
als je de ballon laat knallen
word je overspoeld met hartjes
Liefde
Aanstaande zondag is het Moederdag
De dag om moeders in het zonnetje te zetten
De dag om moeders te eren
Moederdag zoals wij dit kennen, komt uit Amerika. Anna Jarvis (1864-1948) besloot na het overlijden van haar moeder haar leven in dienst te stellen van moederverering. Door jarenlange lobby kreeg ze het in 1914 voor elkaar dat Moederdag een officiële feestdag werd (Wikipedia, z.d.)
En daar speelt de commercie goed op in Overal, werkelijk overal word je geconfronteerd met Moederdag. Via reclame op tv, reclamefolders, in de winkels, via nieuwsbrieven…
Het is onmogelijk om Moederdag te negeren…
Ik kijk uit naar Moederdag. Omdat ik op die dag mijn mams, die bijna 75 is, in het zonnetje kan zetten. Kan bedanken voor haar liefde
Ik kijk uit naar Moederdag. Omdat ik op die dag door mijn zoon verwend wordt met een zelfgemaakt cadeau en een zelfgemaakt ontbijt
Ik ben dankbaar dat ik mijn moeder nog bij mij heb. Ik ben dankbaar dat ik een zoon heb
Maar herinner mij nog al te goed hoe moeilijk ik het had op Moederdag
toen ik graag een kindje wilde en maar niet zwanger raakte
toen ik moeder was geworden van mijn sterrenkindjes
Ik herinner mij nog al te goed hoe verdrietig mijn mams en mijn bestie waren op Moederdag nadat hun mamma was overleden
Iedere Moederdag worden er moeders geconfronteerd met de zwarte rand van Moederdag omdat ze
hun gewenste kindje nooit kregen
hun kindje is overleden
hun kindje door omstandigheden niet bij hen kan zijn
Iedere Moederdag worden er dochters en zonen geconfronteerd met de zwarte rand van Moederdag omdat
hun moeder is overleden
hun moeder door omstandigheden niet bij hen kan zijn
Laten we op Moederdag niet alleen de vreugde vieren maar ook stilstaan bij het verdriet van de moeders, dochters en zonen voor wie Moederdag beladen is.
Hoe? Door een kaartje of een berichtje waarin je laat weten dat je aan hen denkt. Of ga even bij ze langs. Het zal hun pijn verlichten.
door Leonie Nuijen | apr 3, 2023 | Feestdagen, Het rouwproces na babyverlies
Net als vorig jaar hebben wij weer twee vazen met Paastakken.
Eén voor Madelon en één voor Oscar.
Idee van onze jongste.
En ik merk hoe blij ik ermee ben.
Net als vorig jaar hangen onze bomen vol met vlinders. Vlinders die ik kocht omdat alle eieren uitverkocht waren… maar achteraf zo’n prachtig symbool bleken.
Onze kinderen kwamen als vlinders en vlogen als vlinders weg…
Op feestdagen is de lege plek aan tafel extra voelbaar en zichtbaar
De feestdagen zijn bij uitstek de dagen waarop ik extra stil sta bij hun dood. De dagen waar ik hun afwezigheid extra voel. En toch geniet ik volop.
Rituelen uitvoeren maken het gemis minder pijnlijk
Door hen te gedenken. Door het ritueel van de twee vazen met vlinders. Ik kijk ernaar en mijn hart vult zich. Ik voel liefde en trots. En geniet van het samenzijn. En als die traan er plotseling toch is… dan laat ik die gewoon even gaan.
Dan denk ik aan gesprekken met cliënten. Voor wie deze Paasdagen een kwelling zijn. Zich afvragen hoe ze de dagen door moeten komen. Omdat het zo anders had moeten zijn. Ik herken de worsteling. Ze gaan door hetzelfde proces als wij destijds. Samen zoeken we naar manieren die hen helpen.
Aan alle ouders met een lege plek aan de tafel…
Feestdagen zijn vaak de momenten waarop zo duidelijk wordt dat je gezin niet meer compleet is. Dat er iemand aan tafel ontbreekt. Op die dagen is het gemis zo aanwezig.
Vooral het eerste jaar. Je had een voorstelling gemaakt van hoe het zou zijn. En hoe anders is het nu. Een lege plek aan tafel.
Het voelt dubbel. Aan de ene kant wil je niet alleen zijn. Aan de andere kant wil je niemand zien. Voor jou valt er (even) niets te vieren.
Twijfel of je wel of niet op die uitnodiging moet ingaan. Als je ja zegt en je voelt je die dag verdrietig, kun je dan afbellen? Als je nee zegt en je hebt die dag behoefte aan gezelschap, ben je dan nog welkom? Wat als je partner andere ideeën hebt dan jij?
We denken vaak dat een feestdag bruisend en gezellig moet zijn. Dat maakt het beladen.
Wees mild voor jezelf. Geef uiting aan je gevoelens op een manier die voor jou goed voelt. Doe iets waar jij je goed bij voelt. Voel je vrij om je plannen te wijzigen.
Ken jij iemand met een lege plek aan de tafel?
Besef dat ouders met de feestdagen extra worden geconfronteerd met die lege plek. Vooral het eerste jaar.
Het gevoel alleen te zijn, maken de feestdagen extra zwaar. De wisselende gevoelens maken het lastig om afspraken te maken. Nodig ze uit en aanvaard dat wellicht verdrietig zijn of de afspraak annuleren. Vertel ze dat het okay om op het laatste moment af te bellen, eerder naar huis te gaan etc.
Stuur een berichtje waarin je laat blijken dat je snapt hoe moeilijk het voor ze moet zijn met die lege plek aan tafel. Bel ze op. Ga langs voor een bakkie.
Het gevoel dat je er voor hen bent en hen verdriet aanvaard, maakt de feestdagen lichter.
Ik wens iedereen licht, liefde en mooie dagen.
door Leonie Nuijen | dec 31, 2022 | Feestdagen, Het rouwproces na babyverlies
Gisteren werd de TOP2000 (bijna) traditie getrouw afgesloten met Bohemian Rhapsody van Queen
Traditiegetrouw luister ik naar de Lijst der lijsten en vul ik ook mijn lijstje in. Dit jaar geen bezoek aan het TOP2000 café. Het kwam niet uit. Sinds kort hebben wij een puppy en ze kan nog niet lang alleen.
‘Een bron van troost’
Echter toen ik de beelden op de tv zag, bekroop mij een gevoel van melancholie.
De TOP2000 is voor mij een bron van troost geweest na het overlijden van onze kindjes.
Het was de opmaat voor een nieuw jaar. Het eind was in zicht van het jaar dat ik zo graag wilde verlaten. Het jaar dat ik zo graag achter mij wilde laten. Het jaar dat ik zo graag wilde vergeten.
‘Het begin van een traditie’
Met nieuwe hoop het volgende jaar in. Een traditie was geboren. Een traditie die mij eerst hielp in mijn verdriet. Maar later juist de motor tot vreugde was.
En nu… konden we eindelijk na de corona maatregelen weer ouderwets naar het café… gingen we niet vanwege een weloverwogen besluit.
‘Hoe het verbreken van een traditie, pijn doet’
En hoewel de beslissing juist was, merkte bij mijzelf hoe moeilijk ik het ermee had. Alsof ik mijn sterrenkindjes niet de aandacht heb gegeven die ze verdienen.
Het maakte mij verdrietig. Voelde weer die pijn, verdriet en eenzaamheid die ik voelde na hun overlijden. Die pijn en verdriet die door de TOP2000 en vooral het in het TOP2000 café zijn, verlicht werd. Na zoveel jaar was daar weer even die pijn en het verdriet. Gewoon omdat ik een traditie en ritueel achterwege liet…
‘Mijn plannen voor komend jaar’
Mijn goede voornemen voor 2023? net als in 2023 bewust stilstaan bij de lichtpuntjes in het leven EN een bezoek aan het TOP2000 café.
Ik wens jullie allen een mooi en bovenal voorspoedig 2023
Lieve groet, Leonie
door Leonie Nuijen | nov 19, 2022 | Feestdagen, Het rouwproces na babyverlies
De feestdagen zijn bij uitstek de dagen die je met je familie en vrienden doorbrengt. Samen zijn en vooral gezellig samen zijn staat centraal. Door het verlies van je baby en de lege plaats die hij heeft achtergelaten, komen deze dageb opeens in een heel ander licht te staan.
Voor jou zijn ze opeens beladen. Het zijn dè dagen waarin je het intense gemis en het grote verdriet extra voelt (Keirse, 2020).
‘Voortdurend geconfronteerd worden’
Overal word je herinnerd aan deze dagen. Op de televisie, via internet, via folders, in de kranten, op de radio, in winkels, op het werk… Familie, vrienden en collega’s vertellen elkaar wat ze deze dagen gaan doen. Met wie ze het vieren. Wat ze eten.
Echt overal word je geconfronteerd met dagen die voor jou (opeens) een andere lading hebben gekregen. Voor jou zijn het nu de dagen waarop jij het liefst je deken over je heen wil trekken en de gordijnen dicht wil houden totdat ze achter de rug zijn.
‘Voor jou zijn de dagen niet feestelijk’
Sinterklaas is een kinderfeest. En elke confrontatie met deze eeuwenoude traditie is een pijnlijke. De commercie wil ons doen geloven dat de kerstdagen bruisend en gezellig moeten zijn. Maar voor jou is het leven op dit moment niet bruisend en gezellig. Jouw hoofd staat er niet naar om ‘gezellig’ Kerst te vieren omdat jouw leven op dit moment alle behalve ‘ gezellig’ is. Het doet je pijn wanneer iemand ‘Gelukkig Nieuwjaar’ tegen je zegt. Jouw baby is overleden en je voelt je alles behalve gelukkig…
En ondanks dat je de feestdagen het liefst overslaat, wil je toch ook niet alleen zijn. Want juist op deze dagen dan voel je je extra eenzaam (Keirse, 2020).
Maar gezellig meedoen is echt te veel gevraagd. Zo verwarrend…
‘Laat de gedachte los dat feestdagen bruisend en gezellig moeten zijn’
Om de feestdagen door te komen doe je er goed aan om er rekening mee te houden dat je juist op deze dagen extra emotioneel kan zijn. Sta jezelf toe om je emoties te laten gaan en geef jezelf de ruimte om niet te hoeven genieten en niet verplicht vrolijk te hoeven zijn.
Verder is het raadzaam om van tevoren te bepalen wat je wèl en wat je zeker niet wilt doen tijdens deze dagen. Kies iets wat voor jou en je partner of je gezin het meest passend is. Ook al betekent dit dat jullie een streep trekken door een jarenlange traditie. Juist even niet doen wat jullie altijd deden, kan ervoor zorgen dat deze dagen minder pijnlijk zijn (Keirse, 2020).
‘De enige met wie je rekening hoeft te houden is jezelf en je partner. Doe wat goed voelt’
Tenslotte is het belangrijk dat je je laat omringen door mensen bij wie je je emoties mag en durft te tonen (Keirse, 2020). En voor wie het geen probleem is wanneer je op het laatste moment afzegt dan wel de uitnodiging accepteert.
De ambivalentie met de feestdagen zorgen ervoor dat het maken van afspraken en nadenken over de invulling ervan moeilijk is. Door jezelf toe te staan om te doen wat op dát moment goed voelt, is de kans groot dat je deze dagen (goed) doorkomt.
In mijn boek: Je bent je kindje verloren… hoe nu verder? vind je meer tips over hoe je de feestdagen kan overleven. Naast tips voor jou als ouder, bevat het boek ook tips voor de mensen in je omgeving. Je koopt het boek hier of via de plaatselijke boekhandel.
