door Leonie Nuijen | dec 2, 2022 | Het rouwproces na babyverlies
Gisteren was onze jongste jarig. Hij werd vijf jaar. Na twee jaar corona maatregelen konden we eindelijk zijn verjaardag vieren zoals ik als kind mijn verjaardag vierde. Met slingers, veel visite, cadeautjes en taart.
‘Hij was nog nooit zo jarig geweest, als nu’
Hoewel hij zich altijd jarig voelde, voelde hij zich extra jarig. Mamma…wat ben ik verwend! en wat waren er een boel mensen. Allemaal voor mij!
Ik zie zijn rode wangen van opwinding. Hij is intens blij. Weken keek hij uit naar deze dag. De dag waarop hij vijf zou worden en een kinderfeestje mag geven.
‘Mijn twee oudsten zijn nooit jarig geweest’
En dan voel ik opeens een brok in mijn keel. Mijn twee oudsten hebben nooit hun verjaardag gevierd. Hebben nooit cadeautjes gekregen en kaarsjes uitgeblazen. Hebben nooit kindjes uitgenodigd voor hun partijtje.
‘Gemengde gevoelens’
Een traan biggelt over mijn wang. Een traan die weergeeft geeft hoe ik mij voel. Intens gelukkig met mijn zoon die zo intens geniet van zijn “dag”. Intens verdrietig om het gemis van de twee oudsten. Wat had ik hen graag zo’n verjaardag gegund…
‘Extra genieten’
Overlijden voordat je hebt kunnen “leven” En daarom vieren we deze dag voor drie… Ik kijk naar mijn zoon, geef hem nog een dikke knuffel en neem nog een stuk taart.
door Leonie Nuijen | nov 19, 2022 | Feestdagen, Het rouwproces na babyverlies
De feestdagen zijn bij uitstek de dagen die je met je familie en vrienden doorbrengt. Samen zijn en vooral gezellig samen zijn staat centraal. Door het verlies van je baby en de lege plaats die hij heeft achtergelaten, komen deze dagen opeens in een heel ander licht te staan.
Voor jou zijn ze opeens beladen. Het zijn dè dagen waarin je het intense gemis en het grote verdriet extra voelt (Keirse, 2020).
‘Voortdurend geconfronteerd worden’
Overal word je herinnerd aan deze dagen. Op de televisie, via internet, via folders, in de kranten, op de radio, in winkels, op het werk… Familie, vrienden en collega’s vertellen elkaar wat ze deze dagen gaan doen. Met wie ze het vieren. Wat ze eten.
Echt overal word je geconfronteerd met dagen die voor jou (opeens) een andere lading hebben gekregen. Voor jou zijn het nu de dagen waarop jij het liefst je deken over je heen wil trekken en de gordijnen dicht wil houden totdat ze achter de rug zijn.
‘Voor jou zijn de dagen niet feestelijk’
Sinterklaas is een kinderfeest. En elke confrontatie met deze eeuwenoude traditie is een pijnlijke. De commercie wil ons doen geloven dat de kerstdagen bruisend en gezellig moeten zijn. Maar voor jou is het leven op dit moment niet bruisend en gezellig. Jouw hoofd staat er niet naar om ‘gezellig’ Kerst te vieren omdat jouw leven op dit moment alle behalve ‘ gezellig’ is. Het doet je pijn wanneer iemand ‘Gelukkig Nieuwjaar’ tegen je zegt. Jouw baby is overleden en je voelt je alles behalve gelukkig…
En ondanks dat je de feestdagen het liefst overslaat, wil je toch ook niet alleen zijn. Want juist op deze dagen dan voel je je extra eenzaam (Keirse, 2020).
Maar gezellig meedoen is echt te veel gevraagd. Zo verwarrend…
‘Laat de gedachte los dat feestdagen bruisend en gezellig moeten zijn’
Om de feestdagen door te komen doe je er goed aan om er rekening mee te houden dat je juist op deze dagen extra emotioneel kan zijn. Sta jezelf toe om je emoties te laten gaan en geef jezelf de ruimte om niet te hoeven genieten en niet verplicht vrolijk te hoeven zijn.
Verder is het raadzaam om van tevoren te bepalen wat je wèl en wat je zeker niet wilt doen tijdens deze dagen. Kies iets wat voor jou en je partner of je gezin het meest passend is. Ook al betekent dit dat jullie een streep trekken door een jarenlange traditie. Juist even niet doen wat jullie altijd deden, kan ervoor zorgen dat deze dagen minder pijnlijk zijn (Keirse, 2020).
‘De enige met wie je rekening hoeft te houden is jezelf en je partner. Doe wat goed voelt’
Tenslotte is het belangrijk dat je je laat omringen door mensen bij wie je je emoties mag en durft te tonen (Keirse, 2020). En voor wie het geen probleem is wanneer je op het laatste moment afzegt dan wel de uitnodiging accepteert.
De ambivalentie met de feestdagen zorgen ervoor dat het maken van afspraken en nadenken over de invulling ervan moeilijk is. Door jezelf toe te staan om te doen wat op dát moment goed voelt, is de kans groot dat je deze dagen (goed) doorkomt.
In mijn boek: Je bent je kindje verloren… hoe nu verder? vind je meer tips over hoe je de feestdagen kan overleven. Naast tips voor jou als ouder, bevat het boek ook tips voor de mensen in je omgeving. Je koopt het boek hier of via de plaatselijke boekhandel.
door Leonie Nuijen | nov 3, 2021 | Babyverlies en de omgeving, Weer aan het werk na het verlies van je baby
En toen was er die oproep van Nancy Ubert, journalist van het Mediahuis. Zij zocht werkende mensen die te maken hadden gehad met een groot verlies. Ze wilde weten hoe rouwende medewerker de terugkeer naar het werk hebben ervaren.
Aanleiding van deze vraag is de petitie die gestart is door Marrit van Exel. Zij heeft haar man en dochter verloren en verzoekt de kamer om rouwverlof bij een groot verlies. De petitie werd op 23 november 2021 aangeboden in de Tweede Kamer.
En natuurlijk wilde ik haar van alles vertellen over mijn ervaring.
‘Een boeket bloemen. Verder hoorde ik niets’
Na het overlijden van mijn eerste kind kreeg ik een boeket bloemen van het werk. Verder hoorde ik niks. Een week na de uitvaart, belde ik mijn manager om hem bij te praten. Mijn manager vroeg niet hoe het met mij ging maar vroeg wanneer ik weer kwam werken.
‘Niemand was op de hoogte van mijn komst’
De dag dat ik weer zou starten, had ik eerst een afspraak met mijn manager en daarna met het team. Toen ik op mijn werk kwam, zag ik mijn manager in de gang. Hij groette en zei terloops dat onze afspraak niet doorging. Hij had een andere afspraak. Ik moest me maar even laten bijpraten en dan kon ik weer beginnen.
Verbouwereerd liep ik naar de afdeling. Daar aangekomen, bleek niemand op de hoogte te zijn van mijn komst. Ik werd bijgepraat en hervatte mijn werkzaamheden. Wat voelde ik mij ellendig en eenzaam.
‘Het verdriet beïnvloedde mijn functioneren’
Het werken ging moeizaam. Ik kon mij moeilijk concentreren en het verdriet overviel mij meer dan eens. De weken verstreken. Mijn manager vroeg geen enkele keer hoe het met mij ging. Mijn collega’s toonde wel interesse maar hadden het eigenlijk te druk om tijd voor mij vrij te maken.
Op een gegeven moment vroeg mijn manager eindelijk eens: hoe gaat het? Ik begon te praten maar mijn verhaal werd abrupt afgebroken. Hij was hierin niet geïnteresseerd. Hij wilde weten wanneer ik weer volledig zou werken. Door mijn afwezigheid waren mijn collega’s overbelast.
Ik zei hem dat ik weer fulltime werkte maar dat het werken moeizaam ging. Hierop zei hij: je functioneert inderdaad niet en je hebt het aan je collega’s te danken dat je contract is verlengd.
Helaas verloor ik een jaar later mijn zoon. De dag na de uitvaart belde mijn manager om te zeggen dat ik tot einde contract niet meer welkom was op het werk.
Na het overlijden van mijn baby’s heb ik totaal geen steun ervaren van mijn manager. Ik voelde geen medeleven voor het verlies en kreeg geen steun bij mijn werkhervatting.
Het gebrek aan steun en begrip van met name mijn manager maakte het verlies van mijn kinderen nog veel ingrijpender.
‘Gelukkig zijn er ook veel werkgevers die hun medewerkers wel steunen’
Gelukkig ken ik ook ouders die wel steun en begrip van hun werkgever ontvingen. Die de tijd kregen om te rouwen en werden geholpen bij de werkhervatting. En niet werden opgezadeld met een schuldgevoel.
Ik snap dat het voor een werkgever en ook voor collega’s lastig is om een rouwende collega te steunen. De manier waarop iemand rouwt is namelijk heel persoonlijk. Toch ben ik van mening dat steun en begrip door de werkgever essentieel is.
Werken biedt structuur en structuur helpt bij het rouwproces. Men ziet de collega’s vaker dan de familie. Het is dus aan te bevelen om hier tijd en aandacht te geven. Zowel de werkgever als medewerker zijn hier bij gebaat.
‘Tips’
Manu Keirse heeft in zijn boek Helpen bij verlies en verdriet een heel hoofdstuk gewijd aan dit onderwerp. Ik heb in mijn boek Je bent je kindje verloren… Hoe nu verder? twee hoofdstukken besteed aan dit onderwerp. Een hoofdstuk vanuit het perspectief van de werkgever en één hoofdstuk vanuit het perspectief van de ouder die zijn baby is verloren.
Zowel het boek van Manu Keirse als mijn boek bevatten tips. Hieronder vind je er enkele:
✔Ga bij je werknemer op bezoek of bel hem op. Vraag of het op prijs wordt gesteld als je bij de condoleance en/ of uitvaart aanwezig bent.
✔Bied praktische hulp aan zoals: het informeren van de collega’s, stakeholders, klanten etc.
✔ Zorg ervoor dat de medewerker op zijn eerste werkdag niet meteen geconfronteerd wordt met een grote groep. Nodig hem uit bij jou op kantoor en ga dan samen met hem naar de afdeling
✔ Pas in overleg met de medewerker het takenpakket tijdelijk aan.
✔ Laat de medewerker tijdelijk ‘onder de radar’ werken. Een uurtje later beginnen bij een slechte nachtrust, naar huis kunnen gaan als het verdriet hem overvalt, kan al veel oplossen.
Het resulteerde in een prachtige reportage in het NHD van dinsdag 2 november 2021
