door Leonie Nuijen | jun 9, 2023 | Weer zwanger na babyverlies
Tijdens gesprekken met ouders komt het onderwerp ‘weer zwanger worden’ altijd aan de orde. Keer op keer merk ik op hoe beladen het onderwerp is. En hoe dubbel de gevoelens zijn.
Voor de ene ouder is het een troostende gedachte dat hun overleden baby een broertje of zusje krijgt. Voor de andere ouder is het een afsluiting van een nare periode. Voor weer een andere ouder is het verlangen naar een kind onmetelijk groot. En weer een andere ouder denkt minder verdrietig te zijn. En zo zijn er nog veel meer redenen te benoemen.
Maar er zijn ook ouders die na het verlies van hun baby geen zwangerschap meer aandurven. Uit angst dat het nog een keer gebeurd. Omdat ze de pijn en het verdriet niet nog eens willen beleven. Omdat ze het als verraad zien naar hun overleden baby. En nog meer redenen…
De juiste termijn
Op welk moment mag je weer aan een nieuwe zwangerschap denken? En proberen (weer) zwanger te worden? Wat is de juiste termijn? De termijn waarop geprobeerd mag worden weer zwanger te raken is het moment waarop het medisch verantwoord is.
Het juiste moment
Het moment, daarentegen, is veel onduidelijker. Want wat is het juiste moment?
Is dit het moment wanneer je je rouwproces hebt doorgemaakt? Als je je leven weer hebt opgepakt? Zorgt de nieuwe zwangerschap dat je sneller over het verdriet van het verlies van je baby heen bent? Is het juiste moment een jaar na het verlies. Als je alle feestdagen, bijzondere dagen, verjaardagen, vakanties etc. hebt doorgemaakt?…
Het juiste moment bestaat niet
Er is geen juist of onjuist moment. En er is ook geen goed of fout . Als ouders bepaal je dat zelf. En dat maakt het lastig.
Iedereen rouwt op zijn eigen manier. Iedereen doorloopt zijn rouwreis op zijn eigen tempo. En juist het verschil hierin, maakt het bespreken van dit verlangen zou complex.
Wat als je partner er anders in staat?
Hoe zorg je ervoor dat er geen conflict ontstaat wanneer jij er heel anders over denkt dan je partner? Hoe blijf je in verbinding als jouw gevoelens en verlangen mijlenver verschillen met die van je partner? Want wat doe je als jij heel sterk de behoefte voelt om een nieuwe zwangerschap aan te gaan en je partner niet? Hoe ga je hierover (steeds weer) het gesprek aan? Je wilt immers niet voorbij gaan aan zijn of haar gevoelens maar je wilt ook niet voorbij gaan aan gevoelens en verlangen.
Herkenbaar? Ik begeleid jullie door dit proces. Neem hier vrijblijvend contact met mij op.
door Leonie Nuijen | jun 8, 2023 | Het rouwproces na babyverlies, Weer aan het werk na het verlies van je baby
Na het overlijden van mijn eerste kind kreeg ik een boeket bloemen van het werk. Verder hoorde ik niks. Een week na de uitvaart, belde ik mijn manager om hem bij te praten. Mijn manager vroeg niet hoe het met mij ging maar vroeg wanneer ik weer kwam werken.
De dag dat ik weer zou starten, had ik eerst een afspraak met mijn manager en daarna met het team. Toen ik op mijn werk kwam, zag ik mijn manager in de gang. Hij groette en zei terloops dat onze afspraak niet doorging. Hij had een andere afspraak. Ik moest me maar even laten bijpraten en dan kon ik weer beginnen.
Verbouwereerd liep ik naar de afdeling. Daar aangekomen, bleek niemand op de hoogte te zijn van mijn komst. Ik werd bijgepraat en hervatte mijn werkzaamheden. Wat voelde ik mij ellendig en eenzaam.
Moeite met concentreren
Het werken ging moeizaam. Ik kon mij moeilijk concentreren en het verdriet overviel mij meer dan eens. De weken verstreken. Mijn manager vroeg geen enkele keer hoe het met mij ging. Mijn collega’s toonde wel interesse maar hadden het eigenlijk te druk om tijd voor mij vrij te maken.
Op een gegeven moment vroeg mijn manager eindelijk eens: hoe gaat het? Ik begon te praten maar mijn verhaal werd abrupt afgebroken. Hij was hierin niet geïnteresseerd. Hij wilde weten wanneer ik weer volledig zou werken. Door mijn afwezigheid waren mijn collega’s overbelast. Ik zei hem dat ik weer fulltime werkte maar dat het werken moeizaam ging. Hierop zei hij: je functioneert inderdaad niet en je hebt het aan je collega’s te danken dat je contract is verlengd.
Ik verlies nog een baby
Helaas verloor ik een jaar later mijn zoon. De dag na de uitvaart belde mijn manager om te zeggen dat ik tot einde contract niet meer welkom was op het werk.
Na het overlijden van mijn baby’s heb ik totaal geen steun ervaren van mijn manager. Ik voelde geen medeleven voor het verlies en kreeg geen steun bij mijn werkhervatting. Het gebrek aan steun en begrip van met name mijn manager maakte het verlies van mijn kinderen nog veel ingrijpender.
Steun van werkgever is van onschatbare waarde tijdens rouwproces
Gelukkig ken ik ook ouders die wel steun en begrip van hun werkgever ontvingen. Die de tijd kregen om te rouwen en werden geholpen bij de werkhervatting. En niet werden opgezadeld met een schuldgevoel.
Ik snap dat het voor een werkgever en ook voor collega’s lastig is om een rouwende collega te steunen. De manier waarop iemand rouwt is namelijk heel persoonlijk. Toch ben ik van mening dat steun en begrip door de werkgever essentieel is. Werken biedt structuur en structuur helpt bij het rouwproces. Men ziet de collega’s vaker dan de familie.
Tips voor werkgever en werknemer
In mijn boek Je bent je kindje verloren… Hoe nu verder? heb ik twee hoofdstukken gewijd aan dit thema. Eén hoofdstuk voor de werkgever en één hoofdstuk voor jou als ouder van een overleden kindje. Manu Keirse heeft in zijn boek Helpen bij verlies en verdriet ook een heel hoofdstuk aan dit onderwerp gewijd.
Omdat ik ervan overtuigd ben dat begrip en begeleiding waardevol is bij het hervatten van de werkzaamheden, deel ik hieronder enkele bruikbare tips.
Tips voor jou als ouder
De eerste dagen na het verlies van je baby
✔Neem contact op met je werkgever en stel hem op de hoogte
✔Vraag je werkgever om iedereen te informeren
✔Houd contact met je werkgever en houd hem op de hoogte van hoe het met je gaat. Hiermee houd je de drempel om terug te keren naar het werk laag.
Terugkeer naar het werk
✔Wees je je ervan bewust dat werken een positieve bijdrage kan leveren aan jouw rouwproces. Het biedt afleiding en structuur.
✔Wees je ervan bewust dat je geconfronteerd kunt worden met situaties die je verdrietig kunnen maken zoals de confrontatie met een zwangere collega. Wees eerlijk over je gevoelens en bespreek het met je werkgever en de personen die het betreft.
✔Rouwen heeft een negatieve invloed op je cognitieve vermogens. Begin je werkzaamheden met afgebakende taken en taken waarvan je weet dat je ze op routine kunt uitvoeren. Vraag dan ook om een tijdelijke aanpassing van je werkzaamheden en breidt je werkzaamheden in de tijd verder uit.
Tips voor de werkgever
De eerste dagen nadat jouw medewerker zijn baby heeft verloren
✔Ga bij je werknemer op bezoek of bel hem op.
✔Vraag of het op prijs wordt gesteld als je bij de condoleance en/ of uitvaart aanwezig bent.
✔Bied praktische hulp aan zoals: het informeren van de collega’s, stakeholders, klanten etc. zodat iedereen op de hoogte is en eventuele pijnlijke situaties worden voorkomen.
Wanneer de medewerker zijn werkzaamheden hervat
✔ Ontvang je medewerker op de eerste werkdag uit bij jou op kantoor en ga dan samen naar de afdeling.
✔ Plan een moment met het team (als de medewerker dit op prijs stelt) waarin de medewerker zijn/ haar verhaal kan doen
✔ Pas in overleg met de medewerker het takenpakket tijdelijk aan.
✔ Geef de medewerker de ruimte om ‘flexibeler’ om te gaan met werktijden. Een uurtje later beginnen bij een slechte nachtrust, vrij geven op bijzondere dagen zoals het ophalen van de urn of het plaatsen van de steen, de uitgerekende dag, geboortedag etc, hebben een positieve invloed op het rouwproces en de werkhervatting.
Mijn boek Je bent je kindje verloren… Hoe nu verder? koop je hier of via de plaatselijke boekhandel.
Wil je met mij sparren over dit onderwerp of heb je behoefte aan advies? Neem hier vrijblijvend contact met mij op.
door Leonie Nuijen | jun 7, 2023 | Het rouwproces na babyverlies
Na de uitvaart van onze beide kinderen zijn wij er samen een paar dagen op uit geweest. Na het overlijden van onze dochter werd dit geadviseerd door zowel de verzekeringsarts van het UWV als mijn bedrijfsarts.
Natuurlijk was het een beladen ‘vakantie‘ . Maar even weg zijn en tijd hebben om te praten over wat ons was overkomen. En in alle rust toe te geven aan onze emoties, hielp ons ontzettend bij ons rouwproces.
Het hielp ons om het verlies onder ogen te zien. En het hielp ons om de pijn van het verlies (samen) te ervaren.
Regelmaat in slaapritme
Tijdens onze rouwreis hadden wij heel veel baat bij een vast dag- en nachtritme. Rouwen kost energie. Het put je letterlijk uit. Zowel op emotioneel als lichamelijk vlak. Een slechte nachtrust zorgt versterkt dit nog eens extra. Ook ons.
Om te herstellen en beter om te kunnen gaan met het verdriet, gingen wij iedere dag op hetzelfde tijdstip naar bed en zetten we de wekker steeds op hetzelfde uur.
Door steeds op hetzelfde moment naar bed te gaan en op hetzelfde tijdstip wakker te worden, lukte het ons steeds beter om in- en door te slapen.
En dat zorgde ervoor dat we ons beter voelde. Zowel lichamelijk als geestelijk. We kregen meer energie om dingen te doen. De afleiding te zoeken. En afleiding hielp ons te stoppen met piekeren.
Om ervoor te zorgen dat we ook echt afleiding kregen, hadden we een agenda met dingen die we moesten of wilden doen. We spraken met onszelf af dat we, hoe ons gevoel ook was, de geplande activiteit zouden doen. Maar dat we onszelf wel alle ruimte zouden gunnen om toe te geven aan onze emoties.
Het is meer dan één keer gebeurd dat ik huilend in een restaurant mijn maaltijd at. Vond ik het erg? Schaamde ik mij? Niet echt. Ik ervaarde veel compassie en warmte. En meer dan eens ontstonden er hele mooie zingevende en troostende gesprekken met mensen die ik nauwelijks kende. Gesprekken die mij hielpen beter om te gaan met het verdriet.
Balans tussen afleiding zoeken en stilstaan bij het verdriet
Gingen wij helemaal op in het zoeken naar afleiding? Nee is het antwoord. Naast actief ontspanning en afleiding zoeken, zochten we ook vaak actief het verdriet op. Draaiden we muziek van de uitvaart, bekeken we de foto’s van onze kindjes, pakten we hun ‘knuffels’ erbij. En lieten we onze tranen rijkelijk vloeien… Om vervolgens te dansen op muziek uit het ‘ foute uur’ en uit eten te gaan.
We zaten soms uren in onze pyjama’s op de bank. Om de dag erop een weekendje weg te gaan. Wat we ook deden. In alles wat we ondernamen, haalden we herinneringen op en maakten we nieuwe.
Het helende effect van schrijven
Omdat ik nogal eens overmand werd door emoties maar ook bang was om dingen te vergeten, besloot ik een dagboek bij te houden. Ik zette mijn emoties op papier en ik maakte ik herinneringen.
door Leonie Nuijen | jun 6, 2023 | Het rouwproces na babyverlies
En dan is het definitieve afscheid achter de rug. Je baby is er niet meer. Je kunt hem niet meer vasthouden. Niet meer ruiken. Niet meer strelen. Zijn kamer blijft onbeslapen. Zijn kleertjes liggen ongedragen in de kast. Zijn eerste boekje dat nooit zal worden voorgelezen. Zijn eerste knuffel waar hij nooit mee zal slapen… Wat rest zijn de (tastbare) herinneringen. Herinneringen aan jouw baby.
De pijn van het verlies doorleven
Wanneer de realiteit van het verlies tot je is doorgedrongen is daar het besef dat je verder moet zonder je baby. Je voelt je ontredderd en je ziet geen perspectief. Je vraagt je af of je ooit weer gelukkig kan en mag zijn.
De rouwslinger; van emotie naar emotie
Je moet er doorheen. Je moet door een periode waarin je heen en weer wordt geslingerd tussen je emoties. Een periode waarin je heen en weer slingert tussen het leven weer oppakken (perspectief zien) en het leven niet (meer) zien zitten (ontreddering). Een periode waarin je heen en weer beweegt tussen afleiding zoeken en opgaan in het verdriet (Otto, 2016). Een periode waarin je onverwachts steeds zal worden overvallen door immens verdriet (Keirse, 2020). Net zolang totdat jij met liefdevolle herinneringen aan je baby denkt en zonder je baby weer van het leven kan genieten. (Keirse, 2020).
Omarmen van je gevoelens
Rouwgevoelens uiten zich op verschillende manieren: ontkenning, boosheid, ontreddering, wanhoop, jaloezie, schuldgevoelens, angst, hoop… etc. En vaak wisselen deze emoties elkaar ook nog eens in een rap tempo af. Dit is normaal. En hoort bij het rouwproces (Otto, 2016).
Door toe te geven aan het verdriet en de pijn te omarmen (Keirse, 2020). Door jezelf de ruimte en tijd te geven om te rouwen. Door jezelf te laten omringen en te laten steunen door mensen die ervoor je kunnen zijn. Door lief voor jezelf te zijn en die dingen te doen die jou helpen ontspannen kun je de pijn van het verlies te boven komen.
Neemt niet weg dat er altijd momenten zullen zijn dat de pijn van het gemis weer (even) aanwezig is. En ook dat is normaal. Door het toe te laten, geef je uiting aan de liefde voor je kind en het lucht op. Dus laat die traan maar even gaan.
Tips
- Wees je ervan bewust dat je tijdens het rouwproces heen en weer geslingerd wordt tussen verdriet en hoop. Het opzoeken van afleiding maar ook stil staan bij je emoties leidt uiteindelijk naar het moment waarop de liefde voor je kind een grotere plaats in je leven inneemt dan het verdriet om het gemis.
- Realiseer je dat rouw allerlei emoties oproept. Ook emoties die je liever niet voelt. Besef dat emoties menselijk zijn en dat er dus geen goede of foute emoties zijn. Weet dat elke emotie onderdeel is van het rouwproces en dat het helemaal okay is om dit te voelen. Veroordeel jezelf dus niet. Laat de gevoelens er gewoon zijn (Otto, 2016, p 7).
- Sta bewust stil bij je gevoelens en laat ze toe. Verspil geen nodeloze energie aan het wegstoppen van je emoties. Het toestaan ze te voelen, zorgt ervoor dat je makkelijker door het rouwproces gaat. En dus eerder weer in staat bent om je leven op te pakken.
- Heb je het gevoel niet verder te komen? Heb je het gevoel dat je stilstaat? Of word je nog te vaak overmand door je gevoelens en wil je hier meer grip op? neem hier contact op.
Ik heb ook een boek geschreven. Je bent je kindje verloren…Hoe nu verder? Hierin vind je tips en inzichten die jou helpen om met het verlies van je baby om te gaan. Zodat je met liefde en trots aan je kindje en je zwangerschap denkt. Het boek koop je hier, via de plaatselijke boekhandel en Wanmaker Uitvaart
